Raport o stanie zapewnienia dostępności w 2025 roku

Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2024 poz. 1411) wprowadza obowiązek raportowania stanu zapewniania dostępności przez każdy podmiot publiczny, w tym jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego.

Do składania raportu o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami zobowiązane są podmioty publiczne, które zostały wymienione w art. 3 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, tj. w szczególności:

1. jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu art. 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,

2. inne, niż określone w pkt 1, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,

3. inne, niż określone w pkt 1, osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:

a) finansują je w ponad 50% lub

b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub

c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub

d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,

4. związki podmiotów, o których mowa w pkt 1 i 2, lub podmiotów, o których mowa w pkt 3.

Zgodnie z art 11 ust. 2 ustawy raport o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami  zawiera  informacje w zakresie spełniania przez dany podmiot, w ramach prowadzonej działalności, minimalnych wymagań w zakresie dostępności architektonicznej, cyfrowej oraz informacyjno-komunikacyjnej, o których mowa w art. 6 ustawy oraz o każdym przypadku zapewnienia dostępu alternatywnego, zgodnie z art. 7 ustawy. Mechanizm dostępu alternatywnego nie jest co do zasady, rozwiązaniem tożsamym z zapewnieniem dostępności, dlatego też każde jego zastosowanie wymaga wyjaśnienia i  musi znaleźć się wraz z opisem w raporcie. W raporcie natomiast nie umieszczamy informacji o gotowości zapewnienia dostępu alternatywnego, czyli wypracowanych rozwiązań, na wypadek zdarzenia, w którym mielibyśmy go zastosować. Umieszczamy tylko te konkretne sytuacje, które faktycznie miały miejsce.

Ustawa nie wskazuje wprost osoby odpowiedzialnej za przygotowanie raportu dostępności. Jednostki organizacyjne gminy, jako podmioty publiczne są zobowiązane do zapewniania minimalnych wymagań w zakresie dostępności architektonicznej, cyfrowej oraz informacyjno-komunikacyjnej, zgodnie z art. 6 ustawy, ale nie są zobowiązane do wyznaczenia koordynatora do spraw dostępności. Jeśli w Państwa jednostce nie został powołany koordynator możliwe jest, aby raport został przygotowany przez powołany do tego zespół, czy przez wyznaczoną do tego osobę lub osoby. Główne zasady raportowania zostały opisane w art. 11 ww. ustawy.

Ostateczny termin na zatwierdzenie raportów w systemie Portal Sprawozdawczy GUS to 31 marca br.  

Okres sprawozdawczy za jaki składny jest raport obejmuje okres:

• w przeważającej części formularza podmiot przedstawia informacje za okres od 2 stycznia 2021 r. do 1 stycznia 2025 r.
• w przypadku informacji o wniesionych do podmiotu wnioskach o zapewnienie dostępności architektonicznej i/lub informacyjno-komunikacyjnej okres sprawozdawczy obejmuje czas od 20 września 2021 r. do 1 stycznia 2025 r.
• w przypadku informacji o wniesionych do podmiotu żądań zapewnienia dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych obejmuje okres sprawozdawczy dotyczy czasu od 23 czerwca 2021 r. do 1 stycznia 2025 r.  

W przypadku prowadzenia działalności w kilku budynkach, jednostka przygotowuje jeden raport uwzględniający dane dotyczące minimalnych wymagań ze wszystkich administrowanych obiektów, w których podmiot prowadzi podstawową działalność i/lub obsługę interesantów, w tym również te, w których wynajmuje powierzchnie na swoją działalność. Wynajem budynku/ powierzchni w budynku nie zwalnia z obowiązku stosowania ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, ponieważ jej przepisy nakładają obowiązki na podmiot publiczny, a nie na zarządcę/właściciela  nieruchomości.

Formularz raportu w PS GUS będzie dostępny tylko do ustawowego terminu na uzupełnienie raportu, tj. do 31 marca 2025 r. Do tego terminu podmiot publiczny będzie  mógł edytować i uzupełniać informacje w zakresie zapewniania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami (możliwa jest praca etapowa nad raportem, można powrócić do jego wypełniania). Po jego upływie dane z uzupełnionych formularzy  zostaną uznane za finalne i przekazane do agregacji. Należy więc do tego terminu zakończyć prace nad raportem.                 

Należy ponadto pamiętać, że każdy podmiot publiczny zobowiązany do raportowania dostępności jest też ustawowo zobligowany do publikacji raportu o stanie zapewniania dostępności na stronie BIP lub innej stronie tego podmiotu. W tym celu należy z PS GUS, po zatwierdzeniu formularza, wygenerować raport (wydruk do pliku pdf) lub wypełnić wzór  formularza ze strony MFIPR, a następnie należy go umieścić do 31 marca 2025 r. na swojej stronie BIP. 

Szczegółowe informacje na temat raportowania, w tym dostęp do formularza, znajdą Państwo na stronie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej pod adresem: https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/formularz-raportu-o-stanie-zapewniania-dostepnosci.

Zobacz ulotkę na temat raportowania:

https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-europejskie-bez-barier/dostepnosc/ustawa/raportowanie/raport-2025/ulotka/

Tu znajdziesz informacje na temat formularzu raportu o stanie zapewnienia dostępności:

https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/formularz-raportu-o-stanie-zapewniania-dostepnosci

Jeśli masz pytania i wątpliwości, napisz e-mail na adres: raportowanie2025@mfipr.gov.pl

 Zobacz prezentację ze spotkania informacyjnego dotyczącego raportowania dostępności z 17 grudnia 2024 roku (w załączniku).